To slabljenje izaziva više faktora. Pustular Psoriasis uglavnom se javlja kod odraslih i karakterišu je beli gnojni plikovi koji nisu zarazani jer se sastoji od belih krvnih ćelija. Ovi plikovi mogu biti okruženi pocrvenelom kožom i mogu biti lokalizovani ili razbacani.
Erythrodermic Psoriasis je uglavnom zapaljenska i stoga često zahvata veći deo površine tela. Velike površine kože su crvene i upaljene što dovodi do ljuštenja velikih "listova" ljuspi, što izaziva jak bol i neprijatnost. Genetika Studije ukazuju da bi većina slučajeva psorijaze mogla biti nasledna, zbog učestalosti pojave psorijaze u porodicama osoba sa tim problemom. Smatra se da određeni geni mogu biti povezani sa psorijazom, ali tačan način na koji se to dešava još nije jasan.
Infekcije Infekcije često učestvuju u razvoju psorijatičnih simptoma. Bakterije, naročito streptokok, su najčešće uključeni patogeni i povezani su sa kapljicnom psorijazom. Infekcija virusom humane imunodeficijencije HIV, iako nije direktan uzrok psorijaze, dokazano povećava verovatnoću pojave težih oblika psorijaze, ako osoba već ima psorijazu.
Stres Psihološki stres može pogoršati stanje i u nekim slučajevima, biti dovoljan kao okidač. Lekovi Pojedini lekovi, a posebno litijum, antimalarici i beta-blokatori, imaju negativan uticaj na psorijazu. Nagli prekid terapije jakim topikalnim ili oralnim kortikosteroidima može izazvati povratak simptoma, koji mogu biti ozbiljni i čak dovesti do eritrodermatske ili čak generalizovane pustularne psorijaze.
Topikalne terapije psorijaze sastoje se uglavnom od emolijenata, ovlaživača, keratolitičkih agenasa i kortikosteroida. Hidratantni preparati i emolijenti su prvenstveno blagotvorni u remisionim fazama psorijaze. Tokom početne keratotične faze, keratolitički agensi su najkorisniji i mogu se koristiti zajedno sa ovlaživačima i emolijentima.
Topikalni kortikosteroidi su uvek efikasni, međutim ne bi ih trebalo koristiti neprekidno tokom dužih perioda, pa je često dobro čuvati ih za upalna stanja pogoršanja. Emolijenti služe da učine stratum corneum mekšim i da umanje površinske ljuspe. Oni su najkorišćeniji preparati u dermatologiji. Deluju tako što stvaraju okluzivni omotač koji smanjuje gubitak vode isparavanjem iz kože, što omogućava adekvatnu hidrataciju površinskog sloja kože, poznatog i kao statum corneum.
Ovlaživači su emolijenti obogaćeni prirodnim vlažećim faktorima NMF. NMF takođe pojačavaju hidrataciju sloja stratum corneum, pošto privlače i vezuju vodu. Napredniji ovlaživači takođe sadrže aktivne sastojke, kao što je gliko-glicerol, koji pojačava hidrataciju u dubljim epidermalnim slojevima aktiviranjem mreže vodenih kanala u samoj kože, koja snabdeva gornje slojeve kože vlodom. Ljuspavica kod žena je često povezana sa hormonalnim promenama i disbalansom. Neretko može da se javi i psorijaza u trudnoci, pubertetu i tokom menopauze.
Sa godinama psorijatične promene na koži se smanjuju mada su česta i ponovna javljanja regresija. Bolest nije opasna iako je veoma neprijatna i utiče velikim delom na samopouzdanje kod obolelog.
Ponekad se javi i psorijaza na noktima ili čak i na malim zglobovima koji otiču i postaju kruti. Nažalost, lek za psorijazu još uvek ne postoji ali se primenom određene terapije kožne tegobe mogu ublažiti. Od velike pomoći mogu biti i biljni preparati, a veoma je važna i ishrana kod psorijaze o čemu ćemo upravo reći nešto više…. Kod psorijaze savetuje se pre svega dobro izbalansirana ishrana. Postoji celi spisak namirnica šta smete, a šta ne smete jesti.
Jako je važno da vam jelovnik sastavi vaš lekar ili nutricionista. Ishrana kod psorijaze mora biti bogata sa svežim voćem i povrćem i nezaobilaznim žitaricama. Treba izbegavati suhomesnate proizvode u širokom luku. Naročito konzervisano i masno meso, kisele namirnice, citrusno i jagodičasto voće. Pošto kafa, kakao, crna čokolada, sirova jabuka i med stvaraju kiselinu, takođe se ne preporučuju u ishrani. Dijeta za psorijazu ne preporučuje ni mahunasto povrće — grašak, pasulj i sočivo, kao i alkohol.
Savetuju se mleko i mlečni proizvodi, nemasno meso, riba obiluje sa omega 3 masnim kiselinama. Jedite ompot od jabuka, šargarepa, kajsija i zeleno lisnato povrće, kao i semenke lana. Trebate izbegavati biber, anis, cimet, majonez i definitivno kečap. Dijagnostika kod psorijaze je ključna. Tek nakon postavljene dijagnoze započinje se medikamentozna terapija.
Nije je teško dijagnostikovati: lekar uzima mali uzorak kože i šalje ga u laboratoriju na analize, nakon čega prepisuje terapiju.
Lečenje psorijaze je uglavnom ambulantno, sem kod težeg oblika oboljenja kada je neophodna hospitalizacija bolesnika. Potpuno izlečenje nije moguće ali se stanje uz lekove može poboljšati. Kod lakših oblika ljuspavice preporučljive su banje za psorijazu sa mineralnim solima. Teži oblici leče se kortikosteroidnim mastima, povremeno i citostaticima.
Najbolje je da lekar pogleda svaku promenu na koži, jer se može raditi o različitnim bolestima i simptomima. To je ključno pre primene bilo kakvog leka. Ne koriste se uvek isti preparati na svim delovima kože. Takođe, terapija za psorijazu se nekada menja, jer tokom vremena kod određenih pacijenata prestaje da bude efikasna.
Ukoliko je reč o manjem broju promena na koži i simptomi psorijaze nisz žestoki, koristiće se lokalna terapija. Ovom prilikom ćemo vam pokušati odgovoriti na vaše često postavljano pitanje kako lečiti psorijazu prirodnim putem?
Psorijaza je kronična bolest koja može imati važan utjecaj na kvalitetu života, stoga liječenje treba obuhvatiti kako psihosocijalni, tako i fizički aspekt bolesti. U svakom slučaju, iznimno je važno bolesnika educirati o bolesti, ali i uputiti u organizacije poput Društva psorijatičara Hrvatske, gdje će dobiti informaciju o bolesti, ali i mogućnost podijele iskustva s drugim oboljelima.
Vrsta liječenja ovisi o težini bolesti, pridruženim bolestima, bolesnikovim sklonostima, učinkovitosti te individualnoj procjeni odgovora na terapiju. U cilju planiranja liječenja bolesnike se može podijeliti u dvije skupine: bolesnici s blagom do umjerenom bolesti koje je moguće liječiti primjenom lokalne terapije, te one s umjerenom do teškom bolesti za čije liječenje će biti potrebno provođenje fototerapije ili sustavne terapije.
U lokalnoj terapiji najčešće se koriste keratolitici za uklanjanje ljusaka, obično na bazi salicilne kiseline, te lokalni protuupalni lijekovi poput lokalnih kortikosteroida. U terapiji se također primjenjuju i analozi vitamina D, cignolin i lokalni retinoidi. Važno je naglasiti i redovitu primjenu neutralnih pripravaka emolijensa, osobito onih koji sadrže ureju, u održavanju dobrog stanja kože. Kod opsežnije bolesti u obzir dolazi primjena fototerapije, odnosno kontroliranog izlaganja ultraljubičastim zrakama.
Fotokemoterapija PUVA koristi se kod zahvaćenosti više od 30 posto površine kože psorijatičnim žarištima, a predstavlja primjenu fotosenzibilizirajućih tvari — psoralena P i UVA zračenja.
Ponekad se koristi i naftalanoterapija koja označava primjenu "naftalan ulja" u obliku kupki ili premazivanjem kože. Uz to se ponekad koristi heliomarinoterapija, boravak na suncu i kupanje u morskoj vodi jer sve navedeno dobro djeluje na kožu oboljelih. Od konvencionalne sustavne terapije najčešće se u liječenju psorijaze primjenjuju retinoidi, potom metotreksat i ciklosporin.
Ipak, danas su sve popularniji tzv. Apremilast je novi lijek koji se uzima na usta, a namijenjen je liječenje umjerene do teške plak psorijaze.
Ostavite komentar