Upravo ta činjenica zagorčava život oboljelima pogotovo onima s težim oblikom, jer tok bolesti varira između perioda poboljšanja najčešće ljeti i pogoršanja bolesti zimi, a ponekad je dovoljan i najmanji poticaj da bolest bukne u svom punom opsegu.
S obzirom da je koža najveći organ, i predstavlja prvu liniju komunikacije s okolinom, ne čudi što kod mnogih psorijaza predstavlja psihološku blokadu, odnonso ograničava ih u velikom broju socijalnih aktivnosti, ruši im samopouzdanje te ih često čini povučenima i depresivnima.
Najčešće zahvaća kožu laktova, koljena, donji dio leđa i vlasište. Može trajati mjesecima, pa i godinama, s razdobljima povlačenja i ponovnog pojavljivanja. Gutatni oblik se najčešće javlja u djece i mladih, nerijetko nakon bakterijskih i virusnih infekcija.
Karakteristično je naglo pojavljivanje sitnih crvenih točkica suzolikog oblika po trupu i udovima. Blaži oblici nestaju spontano i zauvijek, a teži zahtjevju dugotrajno liječenje. Sitne kožne izbočine poput prištića ispunjene gnojem se pojavljuju i nestaju unutar nekoliko dana, i taj se proces ponavlja nekoliko puta. Rijetko kada ovaj oblik prerasta u generalizirani, kada zahvaća kožu čitavog tijela, a može biti popraćen i ozbiljnijim komplikacijama poput vrućice, tresavice i anemije.
Fleksuralni tip karakteriziraju crvena, glatka žarišta bez ljuski, koja se nalaze u pregibima kože pazuh, prepone, unutarnja strana lakta i koljena, područje ispod prsa.
Eritrodermični tip, na sreću najrjeđi 1. Karakteriziraju ga crvena ljuskava žarišta popraćena svrbežom i izrazito jakim bolovima, a ponekad se javlja i zajedno s pustuloznim oblikom. Često je generaliziran, te ugrožava osnovnu zaštitnu funkciju kože - lako dolazi do dehidracije, vrućice i infekcija, a zabilježeni su i smrtni ishodi.
Kožne manifestacije obično prethode zglobnom obliku, a zahvaćeni su najčešće zglobovi šaka, gležnjevi i koljena. Zahvaćeni zglobovi budu crveni, otečeni, bolni, a nerijetko im se smanjuje funkcija, što začaranim krugom postepeno dovodi do smanjene pokretljivosti i deformacija.
Danas na raspolaganju stoje razni oblici liječenja psorijaze, koji se odabiru i doziraju ovisno o tipu bolesti, jačini manifestacije, trajanju te individualnom terapijskom odgovoru bolesnika.
Koriste se lokalni pripravci u obliku losiona, krema, masti, gelova, prašaka i obloga, a aktivni sastojci su: kortikosteroidi, salicilati, katranski preparati, derivati vitamina A i D, antralin i kalcipotrien.
Sistemna terapija podrazumijeva nekoliko podskupina lijekova: imunosupresive ciklosporin, alfacept, efalizumab, antimetabolite metotreksat, blokatore faktora nekroze infliksimab, etanercept te derivate vitamina A.
Može dovesti do pojave kronične boli i deformiteta u zglobovima. Posebne lokalizacije psorijaze uključuju psorijazu vlasišta, psorijazu intertriginoznih dijelova kože pregiba, psorijazu genitalne regije, psorijazu dlanova i stopala, te psorijazu nokta.
Uz to, psorijaza u dječjoj dobi obilježena je češćom pojavom psorijatičnih lezija na licu, u pregibima i u genitalnoj regiji. Žarišta su obično eksudativna, čest oblik bolesti je psoriasis guttata, a svrbež je također često izražen. Najčešće pridružene bolesti su kronične upalne bolesti poput reumatoidnog artritisa i kronične upalne bolesti crijeva, kao i metabolički poremećaj koji dovodi do sklonosti šećernoj bolesti i pretilosti, te arterijskoj hipertenziji.
Povišen je rizik za nastanak kardiovaskularnih bolesti, poput infarkta miokarda i moždanog udara, a povišena je i smrtnost što rezultira smanjenim očekivanim trajanjem života kod mlađih bolesnika s teškom psorijazom.
Čak i djeca imaju veću učestalost pridruženih bolesti u usporedbi sa zdravom djecom, ali i djecom koja boluju od atopijskog dermatitisa. Psorijatični marš je pojam kojime označavamo vezu između psorijaze i drugih sustavnih bolesti. Dijagnoza psorijaze se najčešće postavlja klinički, a može se potvrditi biopsijom kožne lezije. Procjena težine bolesti radi se na temelju etabliranih sustava za procjenu težine bolesti.
Navedene kratice znače.
Ostavite komentar